Nie/pozorne oczywistości (Nr 37)

36,00 zł
0

O współczesnej aforystyce rosyjskiej

Celem podjętych w prezentowanej rozprawie badań jest analiza semantyczna i pragmatyczna aforyzmów rosyjskich. Wybrane zostały aforyzmy zawierające frazemy pochodzenia biblijnego [...]. Jako cezura, pozwalająca określić ramy współczesnej aforystyki, posłużył 1991 rok, czyli początek wielkich rosyjskich przemian, jakie nastąpiły zarówno w sferze politycznej, gospodarczej, jak i kulturowej, mentalnej oraz religijnej. Istotny był przy tym rok publikacji danego aforyzmu, bądź to w formie drukowanej antologii, bądź w Internecie, na stronach poszczególnych autorów lub Moskiewskiego Klubu Aforystyki. Nie bez znaczenia było bowiem przypadające na koniec XX wieku powstanie i rozwój Internetu, który niezależnie od tradycyjnych publikacji książkowych pozwolił wielu twórcom zaistnieć w świadomości odbiorców. Istotne dla nas było także to, w jakim sposób reprezentowana jest wybrana tematyka i czy można mówić o odradzającym się w nowym stuleciu zainteresowaniu tematyką biblijną w Rosji postradzieckiej. Aforyzmy, krótkie utwory opisujące aktualne zjawiska społeczne, wydają się idealnym materiałem, pozwalającym prześledzić procesy zachodzące obecnie we współczesnym społeczeństwie rosyjskim. Ewoluując, aforyzm zawsze bowiem dopasowywał się w pewien sposób do epoki, w której powstał i którą reprezentował.

[Ze Wstępu]

 

Publikacja została dofinansowana przez Uniwersytet Śląski w Katowicach oraz Polskie Towarzystwo Rusycystyczne

Za współpracę dziękujemy firmie KATEX TRADE Sp. z o.o. w Katowicach

Kategoria:

Autor: Alicja Mrózek

ISBN   978-83-8183-119-2
Wymiary  145 x 210 mm
Liczba stron 356
Rok wydania  2022

Wstęp

Cechy gatunkowe aforyzmu

Aforyzm w rosyjskiej literaturze przedmiotu do przełomu

Aforyzm w rosyjskiej literaturze przedmiotu po przełomie

Aforyzm jako gatunek w polskiej literaturze przedmiotu

Aforyzm jako gatunek w polskiej literaturze przedmiotu do przełomu

Aforyzm jako gatunek w polskiej literaturze przedmiotu po przełomie

 

Biblia i jej rola w kulturze i języku rosyjskim

Frazemy biblijne we współczesnej aforystyce rosyjskiej

Definiowanie biblizmów w literaturze przedmiotu

Kryteria podziału frazemów biblijnych

Kategoria ilościowa

Kategoria stopnia modyfikacj

Modyfikacje frazeologizmów (w tym pochodzenia biblijnego) — zarys problematyki

Aktualizacja związków frazeologicznych

 

Analiza współczesnych aforyzmów rosyjskich z frazemem biblijnym

Wprowadzenie

— В начале было Слово / Na początku było Słowo

Frazemy, które przybrały formę mądrości ludowej

— Многие же первые будут последними и последние — первыми / Ostatni będą pierwszymi, a pierwsi ostatnimi

— Взявшие меч, мечом погибнут / Kto mieczem wojuje, ten od miecza ginie

— Кто не с нами, тот против нас / Kto nie jest z nami, ten jest przeciwko nam

Frazemy pochodzące z Przypowieści

— Блудный сын / Syn marnotrawny

— Зарыть талант в землю / Zakopać talent

Inne kategorie tematyczne

Frazemy z komponentem roślinnym

— Запретный плод / Zakazany owoc

— Древо познания / Drzewo wiadomości dobrego i złego

— Древо жизни / Drzewo życia

— Фиговый листок / Listek figowy

— Фиговое дерево / Drzewo figowe

— Терновый венец / Korona cierniowa

Frazemy z komponentem animalistycznym

— Козел отпущения / Kozioł ofiarny

— Заблудшая овца / Zbłąkana owca

— Золотой телец / Złoty cielec

— Агнец божий / Baranek boży

Frazemy z komponentem somatycznym

— Око за око, зуб за зуб / Oko za oko, ząb za ząb

— Бревно в глазу / Źdźbło w oku

— Умывать руки / Umywać ręce

— Левая рука не знает (ведает), что делает правая

Nie wie lewica, co czyni prawica

— Подставить вторую еку / Nadstawić drugi policzek

Frazemy odwołujące się do zwyczajów i obrzędów

— Бросить камень / Rzucić kamień

— Тридцать сребреников / Trzydzieści srebrników

— Нести свой крест / Nieść krzyż

Frazemy nazywające biblijne lokacje, postaci

Lokacje

— Golgota

— pustynia

Postaci

— Judasz

— Adam i Ewa (oraz „grzech pierworodny”)

— Kain i Abel

— Noe (oraz „arka Noego”)

— Mojżesz

Nawiązania do przykazań i błogosławieństw

— Osiem Błogosławieństw

— Przykazania

Podsumowanie

Bibliografia

Streszczenie

Summary